Meer dan alleen een firewall
Bij cybersecurity denk je vooral aan het beveiligen van je data en informatiesystemen. Het is echter meer dan alleen het plaatsen van een firewall. Het meest onderschatte aspect is de menselijke kant van cybersecurity, vertelt Johan. "Hierin kunnen we een parallel trekken met wegtransport. Je kunt een voertuig uitrusten met allerlei rijhulpsystemen, maar het blijft de chauffeur die bepaalt hoe hij ermee omgaat. En zo is het ook bij cybersecurity."
"Alle medewerkers van het bedrijf hebben eigenlijk een belangrijke taak als beveiliger van de systemen en gegevens waar ze mee werken."
"Iedereen weet wel dat je niet zomaar op een link moet klikken, maar in alle hectiek kan dit toch gebeuren en dan wil je een tweede lijn van verdediging hebben om schade te voorkomen. En hackers worden natuurlijk steeds slimmer. Zeker sinds de komst van AI is het steeds makkelijker om betrouwbare websites en e-mails te klonen. Hierdoor lijkt het veilig, terwijl dit dus niet zo is. Het leren zien van risico’s is fundamenteel in de aanpak."
Breng in kaart wie toegang heeft tot systemen en data
"Het is verstandig om in kaart te brengen wie toegang heeft tot welke systemen en data. Niet iedereen hoeft dezelfde toegang te hebben. De laatste jaren is er steeds meer een integratie van informatiesystemen ook met opdrachtgevers. Hierdoor is het planningssysteem vaak gekoppeld aan het financiële systeem en zijn er ook koppelingen met andere partijen. Hierdoor beperkt het risico zich niet tot je eigen systeem. Bij de integratie van informatiesystemen met bijvoorbeeld opdrachtgevers is het ook goed om in te schatten wat de risico’s zijn. Bij voorkeur samen. Alles grijpt immers in elkaar en hierdoor ben je extra kwetsbaar als het misgaat."
Johan schetst een voorbeeld uit de praktijk waarbij een ontvangeradres is aangepast door een hacker bij het vervoeren van waardevolle spullen. "Dan heb je als vervoerder een probleem. In dat geval kan een vierogenprincipe en een navraag bij een afwijkend patroon waardevol zijn."
"Schakel een partij in die de juiste vragen stelt aan je IT-leveranciers"
Informatiesystemen en daarbij behorende veiligheid zijn ingewikkeld en echt een specialistisch vakgebied. Dit maakt het vaak extra lastig om de juiste maatregelen te treffen. Johan adviseert daarom om een partij in te schakelen die helpt om de juiste vragen te stellen aan bijvoorbeeld je IT-leveranciers. "Wat je nodig hebt, is afhankelijk van hoe je werkt. Er is dus geen standaardoplossing. Het is belangrijk om altijd een stap vooruit te denken. Dit begrijpen is dé meest belangrijke preventiemaatregel; vertrouw dus niet zomaar op je IT-leverancier."
Kern van de dienstverlening: goederen van A naar B
Anders dan bijvoorbeeld bij een brand is een cyberaanval een vrij onzichtbaar probleem. De meeste transportondernemers brengen liever ook niet naar buiten dat zij met een cyberaanval te maken hebben gehad. "Dat is ook wel begrijpelijk," zegt Johan. "Het gaat immers om de kern van hun dienstverlening: goederen van A naar B brengen. Als dat niet kan, stellen zij hun klanten teleur en dat gaat ook ten koste van hun reputatie. TVM wil haar leden bewust maken van de risico’s én ze aanzetten tot actie. Stel je voor: gisteren werd je gehackt, had je dan vandaag je chauffeurs kunnen bereiken en je transportopdrachten in beeld? Heb je bijvoorbeeld een lijst met telefoonnummers op papier? Zorg dat je voorbereid bent."
