Transportsector moet navigeren in turbulent kostenlandschap
Wie de grafieken met de kostenontwikkeling in de transport en logistieke sector erbij pakt, weet dat stijgingen van alle jaren zijn. Brandstofprijzen schommelen, lonen bewegen mee met de economie en de rente is cyclisch. Maar wat in 2026 staat te gebeuren past niet in dit plaatje. De sector staat voor een trendbreuk en zal een nieuwe modus moeten vinden om de volgende golf van kosten op te vangen.
Gelukkig weten we dat ondernemers in transport en logistiek innovatief en veerkrachtig zijn. Uit de gesprekken die we bij TVM voeren met onze leden, blijkt dat dit onderwerp bovenaan de agenda staat. Er is wel degelijk perspectief, maar een doordachte strategie is noodzakelijk. Samenwerking wordt steeds belangrijker. 2026 wordt namelijk geen gewoon jaar.
Samenloop zorgt voor turbulentie
Waar de kostenstijgingen voor 2022 vaak rond de 1 á 2% lagen, zitten we afgelopen jaren in een veel hoger ritme. Een terugkeer naar het oude niveau is uitgebleven. Dit alles vormt de opmaat naar komend jaar, waarin meerdere ontwikkelingen samenkomen. Deze perfect storm zorgt nu al voor turbulentie in de logistieke sector.
Een van die ontwikkelingen is de langverwachte vrachtwagenheffing. Het plan is deze kilometerheffing in juli in te voeren voor vrachtwagens op hoofdwegen. Dit is geen vrijblijvende toeslag, maar een structurele verhoging van de kostprijs per kilometer. Het effect zal direct merkbaar zijn in de marges van vervoerders. Natuurlijk worden bepaalde zaken gecompenseerd – de motorrijtuigenbelasting gaat omlaag, het Eurovignet verdwijnt en de opbrengst stroomt deels terug naar subsidies voor verduurzaming en innovatie - maar per saldo betekent de vrachtwagenheffing een aanzienlijke nieuwe vaste last voor wegtransporteurs.
En dan staat er nog een heffing voor de deur: de ETS-2. De invoering ervan mag dan net een jaar zijn uitgesteld, van 2027 naar 2028, de impact komt eraan en wordt blijvend. Bovenop de nieuwe heffingen kampen transportondernemers met stijgende loonkosten. Ook de rentelasten nemen fors toe door hogere rentes én grotere investeringen in verduurzaming.
Een eerlijk gesprek
Niet gek dus, dat ondernemers steeds vaker het gesprek aangaan met opdrachtgevers over tarieven en kostentransparantie. Dat moet ook, want alleen met openheid en begrip bij de klant is een eerlijke doorberekening mogelijk. Onderzoek laat zien dat vervoerders vaak maar een deel van de kostenstijgingen kunnen doorberekenen aan opdrachtgevers. Dit onderstreept de urgentie om samen aan tafel te gaan over realistische tarieven. Ook brancheorganisaties benadrukken dat feiten en cijfers op tafel moeten komen.
Transparantie schept vertrouwen. Zo’n zakelijk open gesprek is immers in ieders belang: de vervoerder behoudt financiële gezondheid en kan blijven investeren in kwaliteit en duurzaamheid, terwijl de opdrachtgever verzekerd is van continuïteit en een toekomstbestendige logistieke keten.
Strategie en samenwerking gevraagd
De verwachte turbulentie vraagt om navigatie en dwingt tot strategisch nadenken. Het heeft geen zin om af te wachten of alleen te kijken naar verlichting op de korte termijn. In plaats daarvan moeten ondernemers nu vooruitkijken.
Want er is voldoende perspectief in een ondernemende en innovatieve sector als de transport en logistiek. Denk aan het inzetten van AI om lege kilometers te verminderen of de veiligheid te vergroten, samenwerkingen met hbo- en mbo-opleidingen voor nieuw personeel of het delen van laadinfrastructuur, bijvoorbeeld via de TVM-laadpas.
Bij TVM voeren we het gesprek met onze leden en adviseren we waar mogelijk. We stimuleren onze leden – transporteurs groot en klein – om actief strategieën te ontwikkelen voor de nieuwe realiteit, en samen met opdrachtgevers naar oplossingen te zoeken. Als coöperatie weten we dat geen enkel bedrijf er alleen hoeft voor te staan: leer van elkaar en werk samen om de transitie door te komen.
Als CEO van een coöperatie die diep in deze sector geworteld is, zie ik dagelijks de veerkracht en het vakmanschap van onze leden. Die kracht is nu meer dan ooit nodig. Mijn oproep aan alle transportondernemers: erken dat 2026 een kantelpunt is en stel uw strategie daarop in. Zoek de dialoog – met uw klanten, leveranciers, collega’s, concurrenten, en ja, ook met TVM – om samen oplossingen te vinden. Door proactief te handelen en de handen ineen te slaan kunnen we deze kanteling aan. Zo navigeren we naar een transportsector die klaar is voor de toekomst.
