39 jaar bloementransport naar paasmis Rome
Het is de ochtend na de paasmis als Alex en Mark van der Slot genieten van de pracht en praal van de basiliek Sint-Paulus buiten de Muren. Ze hebben zich na een arbeidsintensieve week verheugd op een ontspannen dag in Rome en die begint met het bezoek aan het op één na grootste kerkgebouw. Ze konden aansluiten bij de Nederlandse delegatie waartoe ook de ministers Mona Keijzer en David van Weel behoren. Maar uitgerekend op deze heilige plek, waar de portretten van de pausen hangen, komt rond tien uur het bericht binnen: Paus Franciscus is overleden.
"Bizar en bijzonderder tegelijk"
“Bizar en bijzonder tegelijk”, zegt Alex van der Slot over die onheilstijding in combinatie met de locatie. “Iedereen wist hoe broos de paus was. Daardoor waren de mensen verdrietig, maar heerste er ook gelijk berusting. Hij was gewoon op. De Nederlandse hoogwaardigheidsbekleders die na de mis nog op audiëntie mochten, vonden al dat ze niet meer tot hem doordrongen.” Voordat de klokken in de Eeuwige Stad beginnen te luiden, wijst een meegereisde theoloog het gezelschap op het historische moment van het overlijden: tweede paasdag. Daarnaast is 21 april de stichtingsdatum van Rome – 753 voor Christus. De transporteurs moeten het deze keer zonder ontmoeting met de paus doen. “Zeker gezien zijn slechte gezondheid en wat er maandag gebeurde, heb ik daar vrede mee”, zegt Mark van der Slot. “Ik vroeg me aanvankelijk al af waarom ze hem nog in zijn pausmobiel door de menigte lieten rijden. Waarom moest hij dat balkon op? Maar ik heb veel opgestoken van de verhalen over het ontstaan van het christendom. Hoe belangrijke figuren als Jezus Christus en Petrus eerst een lijdensweg moesten afleggen. Voor anderen. De theoloog bracht ons bij dat dit door de katholieke kerk ook als iets moois wordt gezien. Een deel van het leven. Ook al ben je zo fragiel, deze paus heeft het kunnen opbrengen.”
Alex: “Wat daardoor bij iedereen blijft hangen, is het diepste respect voor zijn vechtlust. En voor zijn manier van leven. Hij pakte liever de tram, wandelde door de stad. Franciscus bleef een gewone man en dat heeft de mensen geraakt.”
Stroomversnelling
Na zijn dood gaat alles in een stroomversnelling. De ministers stappen op het vliegtuig. De KRO speurt voor het Pausjournaal naar Nederlanders die tijdens de paasdagen in de buurt zijn geweest en dus leggen Alex en Mark van der Slot – de rest is al naar huis – die middag op het Sint-Pietersplein uit hoe surrealistisch het was om deze plotwending mee te maken. De bloemen, die normaal gesproken nog vier dagen blijven staan, worden ook meteen opgeruimd en verspreid onder verzorgcentra en ziekenhuizen. “Al die prachtige kleuren op het plein waren te vrolijk”, aldus Mark.
Zijn vader laat de organisatie direct weten er begrip voor te hebben als ze vanwege de commotie nog niet aan de terugweg kunnen beginnen. Hun kleurrijke ‘tulpentruck’ staat immers op een exclusieve parkeerplaats achter de hoofdpoort, waar verder geen burger komt en kardinalen, bisschoppen en leden van de Zwitserse Garde nu af en aan lopen. Hij wil het protocol niet verstoren. Het antwoord treft hem. “Jullie zijn niet alleen koninklijk, maar ook pauselijk na al die jaren.”
Die opmerking is kenmerkend voor de smetteloze reputatie die de familie Van der Slot sinds de jaren tachtig opbouwde door een hoofdrol te vertolken in de veelgeprezen Holland promotie. Alex ziet het vervoeren van de bloemen en planten als een erebaan.
“We doen het puur om Nederland en de kwekers te representeren en dan is dit natuurlijk een unieke job."
"Wie staat er nou met zijn koelvrachtwagen in de tuin van het Vaticaan? En niet tien minuten, maar een paar dagen.” Uiteindelijk verlaten ze de gewijde grond ’s avonds om zeven uur. Mark: “We reden voorzichtig naar buiten en plotseling overviel het ons. Door de vermoeidheid en emoties was het even heel intens. e zeiden tegen elkaar dat we goed op elkaar moesten letten, omdat de terugreis toen nog moest beginnen. Het werden ook andere gesprekken dan op de heenweg.”
Vertrouwen
Nietsvermoedend en met gezonde spanning waren ze een week eerder vertrokken. De duizenden bloemen werden in de Keukenhof ingezegend door bisschop Hans van den Hende. Mark, zelf katholiek opgevoed maar niet praktiserend gelovig, nam elk detail goed in zich op. Hij werkt niet fulltime voor het koninklijke familiebedrijf, maar studeert werktuigbouwkunde in Delft. Wel heeft hij zijn vrachtwagenrijbewijs op zak en twee jaar geleden polste zijn vader hem voor het eerst. Mark vond het nog te vroeg om zijn rol in de traditie van het huis te vervullen.
Maar nu was de tijd rijp. Na zijn opa, vader en twee broers is hij de vijfde Van der Slot die de 1850 kilometer naar Rome heeft afgelegd – een rit van dertig uur. “Gezien de kostbare lading is dat geen geringe verantwoordelijkheid”, benadrukt Alex, die kind aan huis is in het Vaticaan en inmiddels drie pausen de hand schudde.“Want één stuurfout betekent een ramp voor de paasmis. En voor Nederland.”
Zonder ook maar een spoortje twijfel ging hij naast de debutant zitten. “Ik geef andere chauffeurs bij ons ook de sleutels en zeg: ‘Ga maar rijden.’ Waarom zou ik dat dan niet bij mijn eigen kinderen doen?”
Mark: “Op sommige stukken had hij zelfs meer vertrouwen in mij dan ikzelf. We moesten de vrachtwagen achteruit de trappen van het Vaticaan op rijden. Een paar mensen vroegen of ik dat echt ging doen. Dan sta je zelf ook even te aarzelen. Red ik dat allemaal wel? Straks gaat het fout terwijl iedereen toekijkt. ‘Maar dit kun jij gewoon’, zei mijn vader.”
Wervelwind
Op zijn vijftiende, toen het gezin met het vliegtuig naar Rome ging om mee te helpen, stond hij al eens oog in oog met de paus. "Ik had twee woorden in het Italiaans ingestudeerd. Vrolijk Pasen. Hij zal iets zoiets als ik bid voor je hebben teruggezegd: geen idee eigenlijk. Hoewel ik merkte dat het iets speciaals was, realiseerde ik het me allemaal nog niet zo. Maar dit jaar verheugde ik me er enorm op, omdat ik echt het gevoel kreeg dat ik voor hem en het Vaticaan bezig was.” Hij was veruit de jongste in het ‘bloementeam’, dat bestond uit 45 vakmensen. “De saamhorigheid in die groep proef je meteen. Toen ik uitstapte, kende iedereen mijn naam al. Ze waren erg nieuwgierig naar de derde zoon van mijn vader. Vanaf dat moment ging ik mee in de wervelwind. De hele ervaring was... immens. Ik vind het ook mooi dat er standaard een verhalenverteller mee is. Hij legt alles op heldere manier uit, maakt het niet te zwaar en kweekt begrip. Ook ongelovigen zijn altijd wel onder de indruk."
Alex, die en passant ook als gids voor de ministersploeg fungeerde, rekende uit dat ze per dag vijftien uur in touw zijn geweest. Thuis sudderden de emoties nog een tijdje door. De symboliek wilde dat witte rook boven de Sixtijnse Kapel kringelde op het moment dat Alex en Mark net tussen de laatste bloemen poseerden voor TVM Actueel. Ruim twee uur later, na het gesprek over hun avontuur, werd Leo XVI aangekondigd als nieuwe paus.
Nog steeds vindt Mark het, bijvoorbeeld tegenover vrienden, moeilijk te omschrijven wat hij allemaal heeft gezien en gedaan. “Dan kom ik gewoon niet uit mijn woorden. Het is net alsof je op een filmset bent beland tussen unieke gebouwen die er speciaal voor gemaakt zijn. En als je dan de betekenis van die gebouwen kent en weet hoelang ze daar al staan, besef je bij elke stap die je zet dat je je in eht centrum van het christendom bevindt. Ik ben nieuwgierig ingesteld. Maar als ik ergens alleen was, kwam het geen moment in me op om even rond te neuzen. Ik had simpelweg te veel respect voor die plek."
